Kiła (syfilis)

Kiła, znana też jako syfilis (potocznie "syf"), jest jedną z bardziej rozpoznawalnych chorób wenerycznych.

Przez całe wieki kiła stanowiła poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Obecnie, dzięki rozwojowi medycyny chorobę tę - szczególnie we wczesnym stadium - można bardzo skutecznie wyleczyć. Mimo to, kiły nie wolno lekceważyć. Brak lub nieodpowiednie leczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji, a nawet do śmierci.

Zarażenie kiłą

Podstawowa droga zarażenia kiłą to stosunek z zakażoną osobą (pochwowy, analny lub oralny).

Dużo mniej prawdopodobne jest zarażenie przez pocałunek - możliwe gdy chory ma zmiany chorobowe w jamie ustnej.

Za wyjątkowe i bardzo rzadkie uważa się pozapłciowe drogi zarażenia (np. przez kontakt z przedmiotami, których dotykał chory).

Objawy kiły

Zanim pojawią się charaktetystyczne objawy kiły, obecność wywołujących ją krętków bladych można stwierdzić m.in. przeprowadzając stosowne testy: VDRL, USR.

Kiła pierwszego okresu wiąże się najczęściej z pojawieniem się po kilku tygodniach od zarażenia niebolesnej rany (tzw. zmiany pierwotnej). Niekiedy powiększeniu ulegają węzły chłonne. Zmiana pierwotna ulega zagojeniu nawet bez podjęcia leczenia.

Kiła drugiego okresu następuje po około 9 tygodniach od zarażenia. Jej objawem jest mniej lub bardziej uogólniona wysypka. Zwykle nie jest ona specjalnie dokuczliwa - nie swędzi i nie piecze. Podobnie jak w przypadku kiły pierwszego okresu, wysypka może ustąpić sama bez leczenia, może też nawracać, np. w postaci sączących się grudek. Niektórzy chorzy na tym etapie doświadczają także takich objawów jak bóle gardła, głowy czy gorączka.

Kiłą utajoną nazywamy chorobę w stanie utajenia, nie dającą żadnych widocznych objawów. Kiła utajona wczesna ma miejsce do 2 lat od zarażenia, kiła utajona pózna po 2 latach. Brak objawów nie oznacza braku zagrożenia. Osoby, które zlekceważą kiłę, nawet w formie utajonej, są narażone na bardzo groźne konsekwencje.

Kiła trzeciego okresu, zwana też trzeciorzędową, to faza następująca po kilku, a nawet kilkunastu latach od zakażenia. Może przybierać różne formy i daważ zróżnicowane objawy. Chorzy cierpiący na kiłę trzeciego stopnia narażeni są na poważne uszkodzenia układu nerwowego (w tym np. nerwu wzrokowego, a w konsekwencji na utratę wzroku) oraz krwionośnego (w tym serca). Najbardziej charakterystyczne dla kiły w tym stadium są kilaki, czyli guzy występujące w miejscach zakażenia.

Kiła wrodzona to choroba dotykająca dzieci urodzone przez matkę, która w okresie ciąży nie podjęła skutecznego leczenia. Objawy kiły wrodzonej mogą pojawić się już w momencie urodzenia (kiła wrodzona wczesna) lub kilka-kilkanaście lat później (kiła wrodzona późna).

Skutki nieleczonej kiły

Warto pamiętać, że podjęcie leczenia w przypadku stwierdzenia kiły powinno mieć miejsce jak najwcześniej. Nieleczona choroba prowadzi do ogromnych zniszczeń w układzie nerwowym, krwionośnym, a na dobrą sprawę w całym organizmie człowieka.

Skutkiem kiły może być utrata wzroku, choroby psychiczne, liczne uszkodzenia stawów, kości oraz licznych narządów. Ostatecznie, kiła prowadzić może do śmierci.

Leczenie kiły

Leczenie kiły zawsze powinno przebiegać pod okiem lekarza. Przyjmowanie leków (w tym antybiotyków) na własną rękę jest wykluczone - najczęściej przynosi jedynie złagodzenie objawów lub wprowadza chorobę w stan utajony (w którym kiła wciąż jest bardzo groźna).

Odpowiednie leczenie kiły opiera się na antybiotykach (głównie penicylinie, ewentualnie tetracyklinach). Chorzy powinni być regularnie poddawani badaniom kontrolnym.

Zapobieganie

Podstawowym sposobem na uniknięcie zarażenia kiłą jest unikanie przygodnych kontaktów seksualnych oraz używanie prezerwatyw (które zmniejszają ryzyko zakażenia, ale nie dają 100% ochrony).

Aby wykluczyć możliwość zarażenia się drogami niepłciowymi, zaleca się ostrożność oraz odpowiednią higienę osobistą, szczególnie gdy zachodzi możliwość kontaktu z przedmiotami dotykanymi przez osoby zakażone.

Kiła niejedno ma imię

Swego rodzaju ciekawostką są różnego rodzaju określenia używane do nazywania kiły. Oprócz wywodzącego się z łaciny "syfilisu", spotyka się też nazwy dające sporo do myślenia: choroba francuska, choroba angielska (we Francji), choroba polska (w Rosji), ospa miłosna, choroba sekretna, choroba dworska itp.